Różnice między brytyjskim a amerykańskim angielskim

Język angielski jest jednym z najczęściej używanych języków na świecie, posługuje się nim ponad 1,5 miliarda osób na całym świecie. Jakie są jednak różnice w sposobie mówienia i pisania między brytyjskim i amerykańskim angielskim? W tym wpisie poznamy główne różnice między brytyjskim a amerykańskim angielskim i dowiemy się, skąd wynikają.

Różnice w pisowni

Jedną z najbardziej zauważalnych różnic między brytyjskim a amerykańskim angielskim jest pisownia. Różnice w pisowni sięgają początków kolonizacji Ameryki Północnej przez Brytyjczyków. W tamtym czasie nie istniała standardowa pisownia angielskich słów, a na pisownię słów duży wpływ miały indywidualne preferencje i dialekty regionalne. Kiedy Noah Webster opublikował w 1828 roku swój Amerykański Słownik Języka Angielskiego, starał się stworzyć standard pisowni amerykańskiego języka angielskiego, który odróżniałby go od brytyjskiego. Aby dowiedzieć się więcej o historycznym rozwoju języka angielskiego, przejdź do naszego wpisu na blogu historia i ewolucja języka angielskiego.

Jest wiele słów, które pisze się inaczej w poszczególnych odmianach języka angielskiego. Na przykład słowo 'colour’ w amerykańskim angielskim pisze się jako 'color’, a 'centre’ jako 'center’. Inne różnice to między innymi „theatre” i „theater”, „realise” i „realize”, „programme” i „program” oraz „analyse” i „analyze”.

Możesz zauważyć, że większość z tych różnic dotyczy końcówek wyrazów – jednak istnieją również różnice w środku słowa. Główne różnice w pisowni między brytyjskim i amerykańskim angielskim są następujące:

-our vs. -or: Wiele słów, które w brytyjskim angielskim kończą się na -our, w amerykańskim angielskim pisze się przez -or. Na przykład: „colour” (brytyjski) vs. „color” (amerykański), „favour” (brytyjski) vs. „favor” (amerykański), „neighbour” (brytyjski) vs. „neighbor” (amerykański).
-re vs. -er: Niektóre słowa, które kończą się na -re w brytyjskim angielskim, kończą się na -er w amerykańskim angielskim. Na przykład „centre” (brytyjski) vs. „center” (amerykański), „theatre” (brytyjski) vs. „theater” (amerykański), „litre” (brytyjski) vs. „liter” (amerykański).
-ence vs. -ense: Niektóre słowa, które kończą się na -ence w brytyjskim angielskim, kończą się na -ense w amerykańskim angielskim. Na przykład „defence” (brytyjski) vs. „defense” (amerykański), „licence” (brytyjski) vs. „license” (amerykański), „offence” (brytyjski) vs. „offense” (amerykański).
-ise vs. -ize: Niektóre słowa, które kończą się na -ise w brytyjskim angielskim, kończą się na -ize w amerykańskim angielskim. Na przykład „organise” (brytyjski) vs. „organize” (amerykański), „realise” (brytyjski) vs. „realize” (amerykański), „analyse” (brytyjski) vs. „analyze” (amerykański).
-l vs. -ll: Odmianą od powyższych różnic jest pojedyncze l vs. podwójne l, które często można znaleźć w środku słowa. W kilku słowach brytyjscy Anglicy używają podwójnego l, podczas gdy amerykańscy Anglicy używają tylko pojedynczego. Na przykład „traveller” (brytyjski) vs „traveler” (amerykański), „enrollment” (brytyjski) vs „enrolment” (amerykański), „counsellor” (brytyjski) vs „counselor” (amerykański).

Różnice w słownictwie

Inną ważną różnicą między brytyjskim a amerykańskim angielskim jest używane słownictwo. Istnieje wiele słów, które są powszechnie używane w jednej odmianie języka angielskiego, a których nie używa się w drugiej. Na przykład w brytyjskim angielskim słowo 'lorry’ odnosi się do ciężarówki, podczas gdy w amerykańskim angielskim używa się słowa 'truck’. Podobnie w brytyjskim angielskim 'chips’ to rodzaj cienko pokrojonego ziemniaka, który jest smażony, podczas gdy w amerykańskim angielskim 'chips’ odnosi się do tego, co Brytyjczycy nazwaliby 'French fries’. Inne przykłady różnic w słownictwie to między innymi „lift” i „elevator”, „flat” i „apartment”, „biscuit” i „cookie”, „petrol” i „gasoline”. Te różnice w słownictwie wynikają z historycznych i kulturowych różnic pomiędzy dwoma narodami. Na rozwój tych różnic miały wpływ takie czynniki, jak imigracja, klasa społeczna i warunki ekonomiczne. Jeśli szukasz materiałów na temat poszerzania słownictwa, zajrzyj do naszego wpisu o budowaniu silnego słownictwa.

Poniżej podajemy kilka przykładów różnic w słownictwie między brytyjskim a amerykańskim angielskim:

„Boot” vs. „Trunk”: W brytyjskim angielskim bagażnik nazywa się „boot”, a w amerykańskim „trunk”.
„Trousers” vs. „Pants”: W brytyjskim języku angielskim spodnie nazywają się „trousers”, podczas gdy w amerykańskim języku angielskim „pants”.
„Jumper” vs. „Sweater”: W brytyjskim języku angielskim sweter nazywa się „jumper”, podczas gdy w amerykańskim języku angielskim nazywa się „sweater”.
„Football” vs. „Soccer”: W brytyjskim angielskim piłka nożna nazywa się „football”, a w amerykańskim „soccer”.
„Garden” vs. „Yard”: W brytyjskim języku angielskim przestrzeń wokół domu nazywana jest „garden”, a w amerykańskim „yard”.
„Pavement” vs. „Sidewalk”: W brytyjskim angielskim ścieżka dla pieszych wzdłuż drogi jest nazywana „pavement”, podczas gdy w amerykańskim angielskim jest to „sidewalk”.
„Post” vs. „Mail”: W brytyjskim języku angielskim listy i paczki są wysyłane i otrzymywane przez „post”, podczas gdy w amerykańskim języku angielskim są one wysyłane i otrzymywane przez „mail”
„Trolley” vs. „Cart”: W brytyjskim języku angielskim wózek na zakupy nazywa się „trolley”, a w amerykańskim „cart”.

Różnice gramatyczne

Między brytyjskim a amerykańskim angielskim istnieją również różnice w gramatyce. Jedną z najbardziej zauważalnych różnic jest użycie rzeczowników zbiorowych. W brytyjskim angielskim rzeczowniki zbiorowe są traktowane jako liczba pojedyncza, podczas gdy w amerykańskim angielskim są one traktowane jako liczba mnoga. Na przykład w brytyjskim angielskim „the team is playing well”, podczas gdy w amerykańskim angielskim „the team are playing well”. Różnice występują także między innymi w używaniu przyimków, czasie trwania czasowników i kolejności słów. Te różnice w gramatyce wynikają z rozwoju różnych dialektów i odmian regionalnych w obrębie każdej odmiany angielskiego. Więcej informacji na temat zasad gramatyki angielskiej znajdziesz w naszym wpisie na blogu częste błędy gramatyczne i jak ich unikać.

Rzeczowniki zbiorowe: W brytyjskim angielskim rzeczowniki zbiorowe (np. „team”, „government”, „company”) mogą być traktowane w liczbie pojedynczej lub mnogiej, w zależności od kontekstu. W amerykańskim angielskim są one zazwyczaj traktowane jako liczba pojedyncza. Na przykład w brytyjskim angielskim możesz powiedzieć „The team are playing well”, podczas gdy w amerykańskim angielskim powiedziałbyś „The team is playing well”
Użycie „have got”: W brytyjskim angielskim „have got” jest często używane w znaczeniu „mieć” lub „posiadać”. Na przykład: „I’ve got a headache”. W amerykańskim angielskim „have got” jest rzadziej używane i często zastępuje się je „have”. Tak więc to samo zdanie brzmiałoby „I have a headache.”
Przyimki: W brytyjskim angielskim niektóre przyimki są używane inaczej niż w amerykańskim. Na przykład, w brytyjskim angielskim możesz powiedzieć „I’m going to hospital”, podczas gdy w amerykańskim angielskim powiedziałbyś „I’m going to the hospital”.
Termin przeszły czasowników nieregularnych: W brytyjskim angielskim niektóre czasowniki nieregularne mają inną formę czasu przeszłego niż w amerykańskim angielskim. Na przykład, „learned” (amerykański angielski) vs. „learnt” (brytyjski angielski), „burned” (amerykański angielski) vs. „burnt” (brytyjski angielski).

Różnice w wymowie

Wymowa to kolejny obszar, w którym występują różnice między brytyjskim i amerykańskim angielskim. Najbardziej zauważalną różnicą jest sposób wymawiania samogłosek. Na przykład w brytyjskim angielskim samogłoskę 'bath’ wymawia się przez krótkie 'a’, podczas gdy w amerykańskim angielskim wymawia się przez długie 'a’. Podobnie samogłoska w 'dance’ jest wymawiana przez krótkie 'a’ w brytyjskim angielskim, a przez długie 'a’ w amerykańskim angielskim. Istnieją również różnice w wymowie spółgłosek – niektóre spółgłoski wymawia się inaczej w każdym wariancie języka angielskiego. Te różnice w wymowie wynikają z rozwoju różnych regionalnych akcentów i dialektów w każdym z wariantów języka angielskiego. Masz trudności z zapamiętaniem zasad wymowy? W naszym artykule na temat skutecznych technik uczenia się znajdziesz praktyczne wskazówki i triki, które pomogą ci lepiej zapamiętać zasady wymowy.

Przykłady podkreślające różnice między wymową brytyjską i amerykańską:

„Schedule”: W brytyjskim angielskim słowo „schedule” wymawia się z dźwiękiem „sh” na początku, jak „shed-yool”. W amerykańskim angielskim wymawia się je z dźwiękiem „sk”, jak „sked-yool”.
„Herb”: W brytyjskim angielskim słowo „herb” wymawia się z cichym „h”, jak „erb”. W amerykańskim angielskim „h” jest wymawiane jak „herb”.
„Advertisement”: W brytyjskim angielskim słowo „advertisement” wymawia się z akcentem na drugą sylabę, jak „ad-VER-tis-ment”. W amerykańskim angielskim akcent pada na trzecią sylabę, jak w przypadku „ad-ver-TISE-ment”.
„Route”: W brytyjskim angielskim słowo „route” wymawia się z długim dźwiękiem „oo”, jak „root”. W amerykańskim angielskim wymawia się je z krótkim „ou”, jak „rowt”.

Jeśli chcesz znaleźć dodatkowe wsparcie w zakresie wymowy, gramatyki i słownictwa, dobrym rozwiązaniem mogą być korepetycje z języka angielskiego. Aby znaleźć korepetytora online, możesz poszukać na stronach internetowych, które mają szeroką ofertę i umożliwiają wyszukiwanie korepetytorów na podstawie lokalizacji, dostępności i budżetu. Strony te zawierają także opinie i oceny innych uczniów, które pomogą ci wybrać tutora odpowiedniego do twoich potrzeb. Możesz znaleźć lokalnego korepetytora niemal wszędzie, na przykład korepetytora z angielskiego w Poznaniu lub prywatni nauczyciele angielskiego w Warszawie. Jeśli wolisz zapisać się na zajęcia, na których będziesz mógł wejść w interakcję z innymi uczniami, także znajdziesz je w większości większych miast. Wystarczy poszukać np. lekcje angielskiego w Rybniku lub korepetycje z angielskiego w Krakowie.

Zwroty idiomatyczne

Zwroty idiomatyczne to wyrażenia używane w celu przekazania określonego znaczenia, które może nie wynikać z dosłownej interpretacji użytych słów. Istnieje wiele wyrażeń idiomatycznych używanych w brytyjskim angielskim, które mogą nie być używane w amerykańskim angielskim i odwrotnie. Na przykład w brytyjskim angielskim „the bee’s knees” to wyrażenie używane do opisania czegoś, co jest doskonałe, podczas gdy w amerykańskim angielskim „the cat’s meow” jest używane do przekazania tego samego znaczenia. Podobnie w brytyjskim angielskim „cheeky” jest używane do opisania kogoś, kto jest bezczelny lub lekceważący, podczas gdy w amerykańskim angielskim „fresh” jest używane w podobnym kontekście. Te różnice w wyrażeniach idiomatycznych można przypisać historycznym i kulturowym różnicom między tymi dwoma narodami.

Kilka przykładów różnic idiomatycznych między brytyjskim i amerykańskim angielskim:

„Knackered”: W brytyjskim angielskim słowo „knackered” oznacza „ekstremalnie zmęczony”, podczas gdy w amerykańskim angielskim odpowiednikiem byłoby „wiped out” lub „exhausted”.
„Fancy dress”: W brytyjskim angielskim „fancy dress” oznacza kostium lub strój noszony na imprezę kostiumową lub wydarzenie. W amerykańskim angielskim częściej używa się terminu „costume”.
„Cheeky”: W brytyjskim angielskim słowo „cheeky” oznacza zuchwałość lub bezczelność. W amerykańskim angielskim podobnym określeniem może być „fresh” lub „saucy”.
„Nappy”: W brytyjskim angielskim słowo „nappy” odnosi się do pieluchy. W amerykańskim angielskim używa się terminu „diaper”.
„Hire”: W brytyjskim angielskim „hire” oznacza wynajęcie czegoś. W amerykańskim angielskim częściej używa się terminu „rent”.
„Cheers”: W brytyjskim angielskim słowo „cheers” może być używane jako swobodny sposób mówienia „dziękuję” lub „do widzenia”. W amerykańskim angielskim słowo to jest częściej używane jako toast lub wyraz gratulacji.

Wpływ technologii i globalizacji

Język angielski stale się rozwija, a technologia i globalizacja przyczyniają się do tej ewolucji. Wraz z coraz częstszym korzystaniem z Internetu i mediów społecznościowych ludzie mają kontakt z różnymi odmianami języka angielskiego z całego świata. Doprowadziło to do powstania nowych słów, idiomów i wyrażeń, które są używane w różnych odmianach języka angielskiego. Ponadto rosnące znaczenie języka angielskiego jako języka globalnego doprowadziło do zmian w sposobie jego nauczania i używania w różnych częściach świata.

Przykłady ilustrujące wpływ technologii i globalizacji na język angielski:

Nowe słowa i wyrażenia: Wykorzystanie technologii i mediów społecznościowych doprowadziło do powstania nowych słów i wyrażeń w języku angielskim, takich jak „selfie”, „emoji” i „LOL”. Słowa te stały się powszechnie używane w różnych odmianach języka angielskiego.
Zmiany w pisowni i gramatyce: Wraz z kontaktem z różnymi wariantami języka angielskiego ludzie przyjmują różne zasady pisowni i gramatyki. Na przykład używanie amerykańskiej pisowni w brytyjskim angielskim stało się bardziej powszechne ze względu na wpływ amerykańskich mediów.
Zmiany w sposobie nauczania angielskiego: Rosnące znaczenie angielskiego jako języka globalnego doprowadziło do zmian w sposobie nauczania tego języka w różnych częściach świata. Na przykład w niektórych krajach język angielski jest nauczany jako drugi język od najmłodszych lat.
Używanie języka angielskiego jako lingua franca: Wraz z postępującą globalizacją biznesu i handlu, angielski staje się językiem komunikacji między ludźmi z różnych krajów, którzy nie mają wspólnego języka. Doprowadziło to do rozwoju uproszczonej formy języka angielskiego, znanej jako „International English” lub „Global English”.
Wpływ akcentów regionalnych: Dzięki kontaktowi z różnymi akcentami i dialektami języka angielskiego poprzez media i podróże, ludzie przyjmują nowe akcenty i wymowę. Na przykład wpływ amerykańskich mediów doprowadził do przyjęcia amerykańskiego akcentu i wymowy w niektórych częściach świata.

Wnioski

Podsumowując, zrozumienie różnic między brytyjskim i amerykańskim angielskim jest ważne dla efektywnej komunikacji między ludźmi z różnych regionów świata. Różnice w pisowni, słownictwie, gramatyce, wymowie i wyrażeniach idiomatycznych wynikają z różnic historycznych i kulturowych między tymi dwoma narodami. Regionalne różnice w obrębie każdej odmiany języka angielskiego dodatkowo komplikują sprawę, a technologia i globalizacja przyczyniają się do ewolucji języka. Rozumiejąc te różnice, możemy poprawić nasze umiejętności komunikacyjne i uniknąć nieporozumień w kontaktach z ludźmi z różnych części świata.